TÜRK VATANDAŞLIĞININ İSTİSNAİ YOLDAN KAZANILMASI
Türk vatandaşlığı aslen ya da sonradan kazanılır. Vatandaşlığın aslen kazanılması, bir kişinin doğumu anında ve doğumu dolayısıyla vatandaşlık kazanmasıdır. Nitekim TVK madde 6’ya göre de “Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılır.” Vatandaşlığın doğumla kazanılmasında herhangi bir makamın iznine veya onayına gerek olmadan, aranan şartların varlığı halinde, kanun hükmü gereği kendiliğinden gerçekleşeceği kabul edilmiştir. Oysa vatandaşlığın sonradan kazanılmasında yetkili makamın izni ya da onayı gerekir. Yetkili makamın kararıyla Türk vatandaşlığın kazanılmasına; istisnai durum, evlenme, evlat edinme ve seçme hakkı kullanılarak kazanılan vatandaşlık örnek verilebilir. Geçtiğimiz günlerde 19.09.2018 tarihli Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik Değişikliği’ne göre istisnai yoldan Türk vatandaşlığının kazanılması için gerekli olan şartlarda hafifletilme yapıldı:
- En az 500.000 Amerikan Doları tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştiren yabancının bu durumunun Ekonomi Bakanlığınca tespit edilmesi,
- En az 250.000 Amerikan Doları tutarında taşınmazı tapu kayıtlarına 3 yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın alan yabancının bu durumunun Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tespit edilmesi,
- En az 50 kişilik istihdam oluşturan yabancının bu durumunun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilmesi
- En az 1.000.000 Amerikan Doları tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatıran yabancının bu durumunun Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmesi,
- En az 250.000 Amerikan Doları tutarında Devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın alan yabancının bu durumunun Hazine Müsteşarlığınca tespit edilmesi,
- En az 1.500.000 Amerikan Doları tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılım payı alan ve elinde tutan yabancının bu durumun Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilmesi halinde ve gerekli prosedürün tamamlanması durumunda yabancı Türk vatandaşlığını kazanabilecektir.
Bu şartlardan birini yerine getiren yabancının kendisi, bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu bu hüküm çerçevesinde ilgili bakanlığın yazısına istinaden İçişleri Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile istisnai yoldan yararlanarak Türk vatandaşlığına alınabilecektir.
Yukarıdaki şartlardan birini yerine getiren yabancının aynı zamanda milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin de bulunmaması gerekir.
KAYNAKÇA:
TVK
Türk Vatandaşlık Hukuku (PROF.DR. VAHİT DOĞAN)