GURBETÇİLERİN TÜRKİYE’DEKİ BANKA HESAPLARI BİLDİRİLECEK!
Türkiye’nin 146 ülkeyle beraber imzaladığı Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması Cumhurbaşkanlığı kararı ile yürürlüğe konuldu. Yurt dışında yaşayan Türklerin 03.02.2020 tarihinden sonraki banka ve finansal hesap bilgileri ilgili ülkeler ile paylaşılacaktır.
Türkiye’nin 2017’de onaylamış olduğu, “Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması” Cumhurbaşkanlığı kararı ile yürürlüğe konuldu. Anlaşmaya göre, Türkiye’de banka hesabı bulunanların bilgileri sözleşmeye taraf ülkeler ile paylaşılabilecektir. Örneğin; Almanya’da ikamet eden kişinin Türkiye’de bir banka hesabının bulunması halinde bu banka hesabı bilgileri Almanya’nın yetkili makamlarına bildirilebilecektir. Belirtmek isteriz ki, ele aldığımız bu blog yazımızda konu ile ilgili merak edilen sorular incelenmeye çalışılmıştır.
- Otomatik Bilgi Değişimi Anlaşması Ne Demektir?
Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması’na göre, taraf ülkeler, karşılıklı olarak, ilgili ülkelerin mukimlerine ait finansal kuruluşlardan topladıkları finansal hesap bilgilerini, talep gerekmeksizin (otomatik olarak) her yıl ilgili ülkeyle vergi idareleri tarafından vergisel amaçlarla kullanılmak üzere karşılıklılık ilkesi gereği otomatik olarak paylaşılmasıdır. Ayrıca bilinmesi gerekir ki, Türkiye’de otomatik bilgi değişimi için bilgileri toplamaya ve paylaşmaya yetkili makam, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı’ dır.
- Hangi Bilgiler Otomatik Olarak Paylaşılacak?
Öncelikle belirtmek isteriz ki, vatandaşların taşıt ve gayrimenkul bilgileri paylaşılmayacak olup, hesap bilgileri paylaşılacak kişinin adı soyadı, doğum yeri ve tarihi, adresi, yerleşik olduğu ülke ve vergi kimlik numarası, hesap numarası, hesabın bakiyesi, hesaba yıl içinde yatan faiz, temettü (“kar payı”) gelirleri, hesapta tutulan varlıklardan elde edilen gelirler otomatik olarak paylaşılacaktır. Buna ek olarak, hesabın tutulduğu para biriminin bir önemi olmayıp, burada önemli olan husus ise hesaptaki meblağın tutulan para birimi cinsinden paylaşılacak ve herhangi bir kura dönüştürülmeyecektir. Peki bireysel hesaplar söz konusu ise bu paylaşım nasıl yapılacaktır? Bu husus için ise; her birey için ayrı ayrı bildirme yapılması öngörülmüştür. Şöyle ki, eşi ile ortak hesabı olan ve ikisi de Almanya’da yaşayan kişilerin ortak hesaplarında 40 bin Euro varsa hem kendisi hem de eşi için ayrı ayrı 40 bin Euro olarak bildirim yapılacaktır.
- Hangi Bilgiler Paylaşılamayacak?
Bilgileri paylaşılacak olan hesabın yıl içerisindeki hesap hareketleri detayı, araç ve gayrimenkul gibi bilgiler anlaşma kapsamında olmayıp bu bilgilerin paylaşılması söz konusu değildir.
Hesabın yılsonu bakiyesi bildirilecek, hesapta toplanan bakiyelerle ilgili detay bilgiler, örneğin emekli aylığı, kira geliri gibi bilgiler paylaşım dâhilinde değildir.
Ayrıca Türkiye’de kurulmuş bir şirkete ortak iseniz kurumsal şirket hesapları paylaşılmayacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken husus şirketin nerede kurulduğudur. Örneğin İtalya’da kurulmuş bir şirketin Türkiye’de kurumsal bir hesabı var ise, bu şirketin Türkiye’deki hesap bilgileri İtalya ile paylaşılacaktır. Buna ek olarak, 1 Temmuz 2017 tarihinden önce açılmış bir kurumsal hesap söz konusu ise bu kurumsal hesapların paylaşımında 250.000 ABD Dolar limit söz konusu olup, bu miktarın altında kalan hesap bilgilerinin ise paylaşılması zorunlu tutulmamıştır. Bireysel hesaplarda; herhangi bir limit söz konusu değil, yani kişinin hesabında 5 TL dahi olsa bu bilgi paylaşımı bir talep olmaksızın yapılacak ve burada tarihinde herhangi bir önemi olmayacaktır. Sonuç olarak; 1 Temmuz 2017 tarihinden sonra açılan hem bireysel hem de kurum hesap bilgilerinin otomatik olarak bakiyesine bakılmaksızın paylaşılacaktır.
- Bildirim Şekli Nasıl Olacak?
Karara göre, Türkiye’deki bankalar ve finans kurumları, yurt dışında yaşadığını tespit ettikleri kişilerin, 1000 doları aşan hesaplarını önce Ankara’ya bildirecek. Bu miktarın üzerindeki hesaplar bakımından taraf ülkelerin kendi iç mevzuatına göre gerekli işlemler yapılacaktır.
Gelir İdaresi Başkanlığı da, bunları ilgili ülkelere bildirecektir. Almanya, Belçika, Fransa, İsviçre, Hollanda, Avusturya, İngiltere, ABD, Kanada, İsveç, Norveç, Danimarka, Avusturalya’da yaşayan Türklerin bütün banka bilgileri, ilgili maliye birimlerine iletilecek. Bilgi paylaşımı adrese göre yapılacak olup Türkiye’de ikamet eden birinin banka bilgisi Avrupa’ya bildirilmeyecektir.
- Bilgi Paylaşımı Kapsamı Dışında Kalmak Mümkün Müdür?
İlgili kuruma dilekçe vermek suretiyle, itiraz ve dava gibi yöntemlerle bilgi paylaşımı dışında kalmak veya banka hesap bilgilerini gizlemek mümkün değildir.
Belirtmekte fayda görmekteyiz ki; otomatik bilgi değişimi karşılıklılık ilkesi (“Mütekabiliyet ilkesi”) Uluslararası anlaşma kapsamında yürütüldüğünden, Kişisel Verilerin Korunması Kanununa (“6698 Sayılı Kanun”) aykırılık teşkil etmemektedir. Çünkü “Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşmasının” imzalandığı durum sadece finansal hesapları kapsadığı ve yapılan işlemler ise mevzuata uygun şekilde yapılmıştır.
- Gurbetçiyi Neler Bekliyor?
Bu bildirim, en çok Türkün yaşadığı Almanya’da bazı problemlere yol açabilir. Alman Maliyeleri vatandaşlarının her türlü ekonomik faaliyetini detaylı bir şekilde sorguladığı için, Türkiye’nin, gurbetçilerin banka hesaplarını bildirmesiyle birlikte hemen gurbetçinin adresine yazı yazılabilecektir. Türklere “Bu paranın kaynağı nedir? Neden bildirmediniz?” soruları gelebilir.
Paranın miktarına göre ve ilgili ülkedeki iç mevzuata göre ağır vergi cezaları ve vergi kaçırma davaları gelebilecektir. Almanya’nın yanı sıra diğer ülkeler bakımından da bildirim yapılmamışsa, bunun sorun edileceği biliniyor. Paranın kaynağı belli ise ve Almanya ya da yaşanılan diğer ülkeden yasal yollarla çıkarılıp Türkiye’de bankaya yatırılmış ise bir sorun yaşanmayacaktır.
- Otomatik Bilgi Paylaşımı Çifte Vergilendirmeye Neden Olur mu?
Çifte vergilendirme; vergiye tabi bir gelirin birden fazla ülkede vergi konusu olması, aynı gelirin hem elde edildiği ülkede hem de geliri elde edenin mukim (“Yerleşik”) olduğu yerde vergilendirilmesi anlamına gelmektedir. Bu istenilmeyen durumu ortadan kaldırmak üzere “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması” yapılmakta olup, vatandaşlar mükerrer vergilendirmeyle karşılaşmamaktadır. Gelir idaresi başkanlığı tarafından hazırlanan rehberde, otomatik bilgi değişimine bağlı olarak çifte vergilendirme yapılamayacağı açık bir şekilde belirtilmiş olup, “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması” kapsamında elde edilen gelir ya sadece gelirin elde edildiği ülkede vergilendirilecek ya da gelirin elde edildiği ülkede ödenen vergi, mukim olunan diğer ülkede ödenecek vergiden mahsup edilecektir. Örnek vermek gerekirse, Türkiye’de ödenen vergi ilgili ülkede ödenecek tutardan düşülecektir.
- Otomatik Bilgi Paylaşımı Konusunda Nelere Dikkat Edilmeli?
1-) Banka hesap bilgilerinin güncel olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.
2-) Vergi beyannameleri kontrol edilerek, gelirlerinde değişiklik olması hâlinde ne gibi yükümlülüklerle karşılaşılacağı mutlaka kontrol edilmelidir.
3-) Halen yurt dışında ya da Türkiye’de ikamet eden herhangi bir kişi veya yakını ile (eşi, oğlu, kardeşi gibi) ortak hesabı olanlar (ortak hesaplarında bulunan ve anlaşma kapsamına giren miktarın tamamı bildirileceği için) bu hesaplarını yeniden değerlendirmeliler
4-) Otomatik bilgi paylaşımında esas olan gerçekten yaşanılan yerdir. Yaşam merkezindeki vergi yükümlülüğünün adres değişikliği ile ortadan kalkmayacağı bilinmeli ve aksi bir tutumun daha büyük sorunlara yol açabileceği göz ardı edilmemelidir. 11.06.2021
BAYKURT HUKUK BÜROSU
SAYGILARIMIZLA